پارچه هاي سوزن دوزي شده در دوره هخامنشيان به زيباترين شكل و بهترين كيفيت توليد مي شده اند. در دوره هاي بعد و در عصر ساسانيان هنر سوزن دوزي جاني دوباره گرفت و زنان هنرمند آن دوره آثار چشمگيري را روانه بازار كردند. در دوره هاي ايلخانيان و تيموريان نيز اين هنر مورد توجه ويژه قرار گرفته بود تا آنجا كه گروهي از تجار عثماني اين هنر را به چتل هيوك در تركيه كنوني مي بردند و در آنجا به توليد اين صنعت دستي مي پرداختند.
با آمدن اسلام و در عصر صفويه شكل و طرح پارچه هاي سوزن دوزي سمت و سوي ديگري گرفتند و به جاي نقوش طبيعي، حيواني، هندسي و انساني، نقوش قرآني و گاهي دعا و مناجات، نقش پارچه هاي سوزن دوزي مي شد. در زمان شاه عباس تمام هنرمندان سوزن دوز به اصفهان دعوت شدند و در آنجا محله اي به نام مطر كاران يا قلاب دوزها بر پا شد و كارگاه هاي متعددي براي توليد آثار سوزن دوزي شده احداث گشت.
در دوره اي اين صنعت دستي رو به زوال رفت تا جايي كه فرح پهلوي بنا به علاقه اي كه به لباس هاي سوزن دوزي شده داشت سعي بر شكوفايي و رشد دوباره اين حرفه در ايران كرد. او حمايت هاي ويژه اي از زنان هنرمند سيستاني كه در مناطقي مانند زابل، ايرانشهر، خاش و ايرندگان كه به اين كار مشغول بودند كرد و توليداتشان را در سراسر اروپا و آمريكا به معرض نمايش و فروش گذاشت.
در دوره بعد شاهد ركود شديد اين صنعت دستي در ايران بوديم تا آنجا كه امروزه از آن همه بانوي هنرمند در حرفه سوزن دوزي ايرندگان، چند نفري بيشتر باقي نمانده اند. مهتاب نوروزي بانوي هنرمند سيستاني كه چندي پيش از دنيا رفت و خانم زهرا در زابل كه دو شاگرد علاقمند به سوزن دوزي سيستان و بلوچستان دارد شايد تنها هنرمندان بازمانده در اين عرصه و در ايرندگان باشند. اين صنايع زيبا از سوغات سيستان و بلوچستان نيز به حساب مي آيند.
منبع : نشاط آوران
- جمعه ۲۲ بهمن ۹۵ ۰۲:۴۷ ۲۱ بازديد
- ۰ نظر